پیش‌بینی ابتلا به آلزایمر بر اساس حرکات ناخودآگاه
- 1400/5/5
- روانشناسی
هنگام انجام فعالیت‌های روزانه به‌طور ناخودآگاه نوسانات پیچیده‌ای در حرکات افراد رخ می‌دهد که به‌عنوان «تنظیم فعالیت حرکتی فراکتال» (FMAR) شناخته می‌شوند. تغییرات این نوسانات با چشم غیرمسلح قابل‌تشخیص نیست،
اما با استفاده از دستگاهی موسوم به «خط‌نگار» می‌توان الگوهای این نوسانات حرکتی را شناسایی کرد. به گزارش ایرنا از ساینس، در این تحقیق که توسط پژوهشگران بیمارستان بریگهام و زنان وابسته به دانشگاه هاروارد با همکاری محققان بیمارستان عمومی ماساچوست و دانشگاه واشنگتن واقع در سنت لوییس آمریکا انجام شد، با تجزیه‌وتحلیل الگوهای فعالیت حرکتی فراکتال FMAR در بزرگسالانی که از منظر توانایی‌های شناختی کاملاً سالم هستند، نشانگرهای زیستی بیماری آلزایمر را پیش از ابتلا به این بیماری شناسایی کردند.
در این تحقیقات ۱۷۸ بزرگسال که دارای توانایی شناختی طبیعی بودند به مدت هفت تا ۱۴ روز با استفاده از دستگاه خط‌نگار تحت نظارت قرار گرفتند. در این مدت از مایع مغزی نخاعی ۱۴۹ داوطلب نمونه‌گیری شد و از مغز ۱۵۰ داوطلب تصویربرداری انجام گرفت.
درنتیجه این تحقیقات مشخص شد تغییرات فراکتال با نشانگرهای مرحله پیش‌بالینی بیماری آلزایمر ارتباط دارد و می‌تواند یک نشانگر زیستی برای تشخیص این بیماری قبل از ظهور علائم شناختی آن باشد. بسته به پیشرفت بیماری و شرایط بدنی و محیطی هر فرد، علائم و نشانه‌های بیماری متفاوت است؛ ولی به‌طورکلی می‌توان علائم آلزایمر و زوال عقل را در سه مرحله موردبررسی قرار داد.
مرحله اولیه آلزایمر
در این مرحله معمولاً علائم به‌تدریج نمایان می‌شوند، گرچه از جانب بیمار و اطرافیان جدی گرفته نمی‌شوند. مراحل اولیه این بیماری شامل فراموشی‌های روزمره، از دست دادن توانایی ردیابی زمان و گم‌شدن در مکان‌های آشناست.
مرحله متوسط آلزایمر
در مرحله متوسط آلزایمر معمولاً افراد با نشانه‌های زیر مواجه می‌شوند:فراموش کردن رویدادهای اخیر و نام افراد، گم‌شدن در خانه، مشکل در مهارت‌های ارتباطی، نیاز به کمک افراد برای امور مختلف و تغییر رفتار ازجمله سرگردانی و سؤالات مکرر.
مرحله پیشرفته آلزایمر
مرحله پیشرفته آلزایمر معمولاً با وابستگی کامل بیمار به افراد شروع می‌شود و مشکلات حافظه در این مرحله کاملاً جدی است و بیمار کاملاً کم‌تحرک می‌شود. برخی از علائم این مرحله پیشرفته عبارت‌اند از: غافل شدن از زمان و مکان، مشکل در شناختن اطرافیان، مشکل در راه رفتن و تغییرات رفتاری به‌ویژه پرخاشگری.
نقش سبک زندگی در بروز زوال عقل
مطالعات محققان دانشگاه کالج لندن نشان می‌دهد تغییر سبک زندگی موجب تأخیر یا توقف زوال عقل می‌شود. بر اساس این تحقیق با کنترل ۱۲ عامل مؤثر بر سبک زندگی می‌توان در ۴۰ درصد از موارد، بروز زوال عقل را به تأخیر انداخت یا مانع آن شد.
در این تحقیقات اطلاعات به‌دست‌آمده در رابطه با اثرگذاری عوامل مختلف بر بروز زوال عقل مورد تجزیه‌وتحلیل قرار گرفت و مشخص شد علاوه بر عواملی مانند از دست دادن شنوایی، افسردگی، کمبود آموزش در کودکی، استعمال دخانیات، عواملی مانند مصرف الکل در میانسالی، آسیب‌دیدگی سر و قرار گرفتن در معرض آلودگی هوا نیز سه عامل مؤثر بر ابتلا به زوال عقل هستند که به ترتیب یک، سه و دو درصد از موارد ابتلا به این بیماری را به خود اختصاص می‌دهند و می‌توان از آنها اجتناب کرد.
بر اساس این تحقیقات باوجوداینکه برخی از عوامل را شخصاً می‌توان کنترل کرد، جلوگیری از برخی دیگر مانند آلودگی هوا نیاز به سیاست‌گذاری و مدیریت دولت دارد. درصورتی‌که تمام عوامل مطرح‌شده در این تحقیقات به‌درستی کنترل شود، محققان پیش‌بینی می‌کنند که میزان ابتلا به زوال عقل به میزان ۴۰ درصد کاهش خواهد یافت.